Prezentujemy rozmowę Mateusza Ciołkowskiego z prof. Markiem A. Cichockim, który analizuje sytuację polityczną w Europie w kontekście m.in. Brexit i szczytu NATO, zwracając uwagę również na długofalowe trendy, a wśród nich m.in. ten: “widać bardzo wyraźnie, że kolejne kryzysy – finansowy, migracyjny, Brexit czy konflikt na Wschodzie – przyniosły jako jedną z istotnych politycznych konsekwencji właściwie powszechny upadek politycznej lewicy”.
Koronacja Maryny Mniszchówny
A może tak w tym roku odbyć huczne obchody 410 rocznicy koronowania na cara Dymitra Samozwańca? Takie nowe święto państwowe 31 lipca – jako kolejny wymierzony w Rosję cios polityki historycznej III RP? Żarty żartami, ale warto przytoczyć wielki skrót tej pasjonującej historii, niczym z Ocean’s Eleven, Żądła czy Złota dla zuchwałych (a to działo się naprawdę).
Carewicz Dymitr, syn Iwana IV Groźnego, został (prawdopodobnie) zamordowany w 1591 r. w wieku ledwie 10 lat. Kilka lat później podczas polskiej interwencji w Moskwie jako rzekomo cudownie ocalony Dymitr został przedstawiony mnich Grigorij Otriepjew (ok. 1581-1606). W 1605 r. udało się go osadzić na moskiewskim tronie, lecz po roku został zabity przez bojarów. W pamięci Rosjan Otriepjew zapisał się jako Dymitr Samozwaniec. (więcej…)
Jednym z największych przyjaciół Zygmunta Krasińskiego w młodości był Henry Reeve (1813-1895), który stał się później bardzo popularnym dziennikarzem (znanym m.in. z Timesa), mającym wpływ nie tylko na brytyjską opinię publiczną, ale i rząd w Londynie. Młodzieńcy prowadzili ożywioną korespondencję, która została po latach opublikowana. Wśród listów Krasińskiego jest jeden, dobrze oddający specyfikę stosunku Polaków do polityki międzynarodowej, do zaborców – zwłaszcza do Rosji – tak bardzo różniącą ich od Anglików i przedstawicieli innych narodów Zachodu. Krasiński przywołał ją co prawda w kontekście bardzo osobistym, tłumacząc dlaczego nie może wybaczyć upokorzenia, jakiego zaznał od Leona Łubieńskiego, kolegi z okresu studiów na uniwersytecie w Warszawie, który zainicjował ostentacyjne zerwanie Krasińskiemu oznak akademickich, gdy ten jako jedyny ze swego studenckiego grona nie wziął udziału w patriotycznej demonstracji (nie z powodu braku patriotycznych uczuć, ale ze względu na posłuszeństwo i lojalność wobec ojca, którego sprawa pośrednio dotyczyła). (więcej…)
Czy i w jakim stopniu polityka UE i poszczególnych państw członkowskich umożliwiła Rosji prowadzenie ekspansywnej polityki i ograniczyła możliwości skutecznego przeciwstawienia się jej? Czy w ogóle możemy mówić o jakiejkolwiek polityce Unii względem Rosji? Zapraszamy do lektury rozmowy z dr hab. Przemysławem Żurawskim vel Grajewskim. (więcej…)
Czy sankcje UE mogą zmusić Rosję do zmiany polityki wobec Ukrainy? Czy w realiach współczesnej, powiązanej kapitałowo, infrastrukturalnie i surowcowo globalnej gospodarki mają one jeszcze rację bytu? Czy Unia Europejska jest w stanie zaryzykować swą pomyślność gospodarczą i dobrobyt swych mieszkańców, by stawić czoła ekspansji Kremla? Czy może Rosję osłabi to, co do niedawna wydawało się jej siłą: sytuacja na rynku surowców energetycznych? Te i inne kwestie są poruszone w rozmowie z prof. Aleksandrem Surdejem z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. (więcej…)
„Polityka wobec Rosji, Ukrainy, czy Polski będzie w większym stopniu wypadkową polityki Niemiec niż było to do tej pory”. - Przedstawiamy rozmowę Sebastiana Górki z dr. Adamem Burakowskim (Instytut Studiów Politycznych PAN), autorem szykowanej do druku przez OMP i Instytut Studiów Politycznych PAN książki o systemie politycznym Rumunii, który przedstawia konsekwencje wyboru na prezydenta Rumunii Klausa Iohannisa.
“Rumuni kojarzą Rosję przede wszystkim z agresją, terrorem, zacofaniem, komunizmem, niższą kulturą, właściwie samymi negatywnymi cechami. Zaś sami bardziej identyfikują się z tradycją kulturową i polityczną Europy Zachodniej” – o stosunku Rumunów do Rosji, Ukrainy i ostatnich wydarzeń na Wschodzie, w rozmowie z Mateuszem Ciołkowskim opowiada dr Adam Burakowski (Instytut Studiów Politycznych PAN).
Dokonana przez prof. Władysława Konopczyńskiego analiza tego, jak sobie w ‘kwestii bałtyckiej’ poczynała Polska, nie jest budującą ilustracją przenikliwości i jakości jej polityki. Dużo się mówi – bo Rosja wciąż ‘u bram’ – o zawaleniu polityki wschodniej RP w XVII w. Ale też skupienie na niej pogrążyło ostatecznie RP nad Bałtykiem. Nawet jednak gdy się na wschodzie Rzeczypospolitej lepiej wiodło, w polityce bałtyckiej więcej popełniała błędów niż odnosiła sukcesów, a przede wszystkim za mało w ogóle się nią zajmowała. Nie była w stanie porządnie się nad Bałtykiem osadzić, zadbać o – jak się to dziś mówi – infrastrukturę swojej nad nim obecności, czego monopol Gdańska i związane z tym ciągle problemy – świetną ilustracją. Paru królów to rozumiało i próbowało zmienić. Ale wiadomo, że król w Polsce nie dawał gwarancji odpowiedniej mocy sprawczej dla realizacji jakieś strategii, zwłaszcza długofalowej. (więcej…)
Angela Merkel po rozmowie z Władimirem Putinem ponoć powiedziała Barackowi Obamie, że nie jest pewna, czy prezydent Rosji ma kontakt z rzeczywistością. Najwyraźniej, gdy załatwia się z nim np. Nord Stream, wówczas wydaje się niemieckim politykom w pełni racjonalnym partnerem politycznym. Mimo doświadczeń z Czeczenią, mimo przypadku Gruzji itd. Łatwo się dziwić, gdy się długo żyje złudzeniami, albo na pewne sprawy przymyka oczy – w imię własnych interesów albo dla świętego spokoju. Mimo wszystko jednak jest zaskakujące, jak szybko uznano, że czas wojen w Europie się skończył – czy przynajmniej poważnego nimi zagrożenia – ledwie dwie dekady po Bałkanach, parę lat po Gruzji, ćwierć wieku po upadku (częściowym, jak teraz boleśnie widać) komunizmu i sowieckiego imperializmu – i po paru tysiącach lat, gdy wojna była niezmiennie podstawowym narzędziem rozwiązywania sporów, wyładowania napięcia i bogacenia się przez Europejczyków, zresztą z każdej części tego skądinąd pięknego i niezwykle zasłużonego dla ludzkości kontynentu… A tu przecież rzecz dotyczy Rosji.
Podczas gdy po krótkiej erze rozluźnienia za kadencji Dmitrija Miedwiediewa, Władimir Putin zaczyna pokazywać w stosunkach zewnętrznych Rosji swoją starą twarz bezkompromisowego cara, dwa inne mocarstwa również mogą zmienić swoją politykę zagraniczną. Nowy prezydent Chin Xi Jinping uda się na swą pierwszą wizytę międzynarodową do Rosji. Spotka się tam z Władimirem Putinem pod koniec marca. W centrum rozmów z Rosjanami z pewnością znajdzie się umowa gazowa, na którą liczy Moskwa, pragnąca otworzyć nowy rynek zbytu dla swojego surowca. Pozwoliłoby to jej na zmniejszenie zależności od eksportu do Europy, która w dobie liberalizacji sektora gazowego i łupkowej rewolucji ma coraz większe wymagania cenowe.