William Ockham
Traktat o predestynacji

"Traktat o predestynacji" Williama Ockhama to jeden z najważniejszych tekstów filozoficznych średniowiecza. Zaprezentowany zostaje w nowym tłumaczeniu i z obszernym komentarzem dra hab. Marcina Karasa, ukazującym jego istotę, tło historyczne i wpływ na dyskusje filozoficzne i teologiczne prowadzone w kolejnych stuleciach.



William Ockham (1285?-1347) - William z Ockham (1285?-1347), teolog i filozof chrześcijański, przed 1328 r. przebywał w Awinionie celem wyjaśnienia stanowiska w kilku kwestiach teologicznych, opuścił ówczesną siedzibę papieży wraz z Michałem z Ceseny i kilkoma innymi braćmi z zakonu franciszkańskiego, sprzeciwiającymi się nauczaniu Jana XXII o ubóstwie Chrystusa i apostołów; znalazł schronienie w Monachium, na dworze Ludwika Bawarskiego, który w 1314 r. wybrany został cesarzem w kontrowersyjnej elekcji, 9 lat później ekskomunikowany przez Jana XXII nie uznającego aktu elekcji. W 1327 r. Ludwik najechał jednak Italię i dopiero 3 lata później wrócił do Niemiec. W 1328 r. papież ekskomunikował także Ockhama za opuszczenie Awinionu bez jego pozwolenia i objęty został anatemą jako jeden z negatorów papieskiego nauczania zawartego w bulli o ubóstwie ewangelicznym Cum inter nonnullos. W latach 1332-34 Ockham bronił stanowiska franciszkańskiego, w latach kolejnych (1334-47) napisał kilka pism broniących legitymacji Ludwika do tytułu cesarskiego (Dialogus, Octo quaestiones de potestate papae, Breviloquium de principatu tyrannico super divina et humana, specialiter autem super Imperium et subiectos imperio, a quibusdam vocatis summis pontificibus usurpato i De imperatorum et pontificum potestate). Zmarł kilka miesięcy przed śmiertelnym wypadkiem cesarza Ludwika i 9 lat przed promulgacją przez cesarza Karola IV słynnej Złotej Bulli, ustalającej procedurę wyboru cesarza niezależną od wpływu papieskiego.