 |
 
   
Władysław Konopczyński
Stanisław Konarski
Książka Władysława Konopczyńskiego o Stanisławie Konarskim to barwna opowieść o życiu znakomitego myśliciela i wielkiego reformatora, do dziś będącego symbolem starań o naprawę Rzeczypospolitej. Wybitny historyk kreśli przy tym erudycyjną panoramę burzliwego okresu dziejów Polski, w którym podejmowano próby ratowania jej przed upadkiem – ale także za sprawą wielu błędów i zaniechań pogłębiano jej kryzys. Poznając kolejne etapy działalności publicznej Konarskiego – jego wysyłki, aby usprawnić ustrój państwa, wynieść na wyższy poziom oświatę, uzdrowić kulturę polityczną i wzbudzić w kolejnych pokoleniach miłość ojczyzny – widzimy, na jak wielkie przeszkody napotykał. Dzięki temu możemy w pełni docenić jego reformatorskie przedsięwzięcia – i znaleźć w nich inspirację – ale zarazem lepiej zrozumieć, dlaczego Rzeczypospolitej nie udało się uratować – co stanowi płynącą z dzieła Konopczyńskiego niezmiennie aktualną przestrogę.
„Jak to się dzieje, że książka, która ukazała się 89 lat temu, wciąż pozostaje ostatnim słowem nauki na temat uczonego pijara? Co, prócz talentu narracyjnego autora, wpływa na to, że gdy w środowisku badaczy wspomni się o tej biografii, słyszy się opinie wyłącznie pozytywne, wręcz entuzjastyczne? Wydaje się, że złożyły się na to co najmniej dwie przyczyny. Pierwszą stanowi kunszt historiograficzny Władysława Konopczyńskiego, drugą sama postać tytułowego bohatera. […] Dla każdego, kto się z Konarskim bliżej zetknął, przestaje on być postacią li tylko historyczną, a staje się „osobistym” znajomym, człowiekiem, do którego ma się bardzo ciepły stosunek, pisarzem, którego myślenie o Polsce wielokrotnie przypomina się nam w ważnych momentach współczesnych”. (ze wstępu Piotra Bilińskiego i Zofii Zielińskiej) Współwydawca: Muzeum Historii Polski ISBN: 978-83-62628-85-8 Stron: 496, miękka oprawa Władysław Konopczyński (1880-1952) - Władysław Konopczyński urodził się 26 listopada 1880 r. w Warszawie, w rodzinie powstańca styczniowego. Już od czasów gimnazjalnych aktywnie uczestniczył w rozmaitych kółkach pomocowych i samokształceniowych, a jako piętnastolatek napisał swój pierwszy skrypt z historii. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim (1899-1904), uzyskując tytuł kandydata nauk na podstawie pracy „Przyczynki do kwestii powstania liberi veto”. Kontynuował studia na historii (Uniwersytet Lwowski, 1907-1908) i pod kierunkiem Szymona Askenazego został wypromowany na doktora. Po obronie doktoratu pracował przez pewien czas jako nauczyciel historii VI Gimnazjum w Warszawie i prowadził wykłady w Towarzystwie Kursów Naukowych. W 1911 r. habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim („Polska w dobie wojny siedmioletniej”) i podjął na tej uczelni pracę jako docent. W 1917 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1921 r. zwyczajnym. Kierował wtedy Katedrą Historii Polski Nowożytnej i Najnowszej. Angażował się politycznie jako zwolennik Dmowskiego i przeciwnik Sanacji. Z ramienia Związku Ludowo-Narodowego zasiadał w latach 1922-1927 w Sejmie. W czasie wojny, jako dziekan Wydziału Filozoficznego, został aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau i – po pobycie w więzieniach Krakowa oraz Wrocławia – ostatecznie umieszczony w Sachsenhausen. Zwolniony w 1940, powrócił do Krakowa i brał udział w tajnym nauczaniu na UJ. Po wojnie poddany wyjątkowym szykanom. W 1948 r. zmuszono go do rezygnacji z pracy na UJ, oskarżając o szowinizm i rasizm. Wydał m.in.: „Mrok i świt” (1911) „Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej” (1917) „Liberum veto” (1918) „Przyczyny upadku Polski” (1918) „Dzieje parlamentaryzmu angielskiego” (1922) „Polska a Szwecja” (1924) „Stanisław Konarski” (1926) „Kazimierz Pułaski. Życiorys” (1931) „Dzieje Polski nowożytnej” (1936) „Konfederacja Barska” (1936-1938) „Polska a Turcja, 1683-1792” (1936) „Anglia a Polska w XVIII wieku” (1947) „Fryderyk Wielki a Polska” (1947) „Kwestia bałtycka do XX wieku” (1947) „Chronologia sejmów polskich 1493-1793” (1948) „Kiedy nami rządziły kobiety” (1960) W 2009 OMP wydał wybór pism Konopczyńskiego "O wartość naszej spuścizny dziejowej".  |
