Informator Ośrodka Myśli Politycznej, 12 czerwca 2010
- nowe teksty na stronie – www.omp.org.pl (Przemysław Żurawski vel Grajewski, Włodzimierz Marciniak, Krzysztof Szczerski, Łukasz Warzecha)
- nowości na blogu OMP – www.omp.org.pl/blog (Bronisław Wildstein, Ondřej Šlechta, Paweł Ukielski, Filip Musiał, Jacek Kloczkowski)
- www.polskiewyzwania.pl: teksty z książki „Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej. Idee i dylematy polityki zagranicznej” – w Internecie
- zaproszenie: promocja albumu „Wilno-Warsawa: wspólna droga do wolności” – Kraków, 24 czerwca
- Szkoła Ośrodka Myśli Politycznej i Center for Political Renewal – Tyniec 14-16 czerwca
- kolejny numer „Nowej Europy” – już dostępny
***
Nowe teksty na stronie www.omp.org.pl
- Przemysław Żurawski vel Grajewski, Polska polityka wschodnia
- Włodzimierz Marciniak, Stosunki polsko-rosyjskie – uwarunkowania
- Krzysztof Szczerski, Jakość struktur państwa a jego zdolność do realizacji polityki zagranicznej
- Łukasz Warzecha, Czy możliwa jest realistyczna polityka zagraniczna nie na kolanach, czyli o fałszywej interpretacji realizmu
***
Nowości na blogu OMP – www.omp.org.pl/blog
- Bronisław Wildstein, Czy Polaków stać na niepodległość?
- Ondřej Šlechta, Nadchodzi nowa generacja – czyli o czeskim buncie wyborców (analiza po wyborach w Czechach)
- Paweł Ukielski, Pyrrusowe zwycięstwo lewicy (analiza po wyborach w Czechach)
- Filip Musiał, Wypełniony kontrakt – stracona szansa (komentarz na 4 czerwca)
- Jacek Kloczkowski, Wszyscy ludzie kandydata
Wkrótce: analiza wyników wyborów parlamentarnych na Słowacji
***
Polskie wyzwania – nowa strona tematyczna OMP
Na stronie http://www.polskiewyzwania.pl/ zaprezentujemy teksty powstałe w ramach cyklu konferencji pt. “Polskie wyzwania”, organizowanych przez Ośrodek Myśli Politycznej dla Kancelarii Prezydenta RP w latach 2008-2009. Zostały one wydane w tomie “Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej, Idee i praktyczne dylematy polityki zagranicznej” (Kraków-Warszawa 2010, pod redakcją Jacka Kloczkowskiego i Tomasza Żukowskiego). Nie jest on dostępny w księgarniach, zatem jego lektura w Internecie to zasadniczy sposób na zapoznanie się z nim.
SPIS TREŚCI (nie wszystkie teksty będą dostępne)
Jacek Kloczkowski, Tomasz Żukowski, Polityka polska: czas na poważną debatę
Część I
PODMIOTOWOŚĆ A GEOPOLITYKA
Bronisław Wildstein, Czy Polaków stać na niepodległość?
Dariusz Gawin, Przekleństwo 1709 roku. Czy Polacy mogą wybić się na podmiotowość?
Marek Cichocki, Szkice z polskiej podmiotowości
Łukasz Warzecha, Czy możliwa jest realistyczna polityka zagraniczna nie na kolanach, czyli o fałszywej interpretacji realizmu
Jan Kieniewicz, Europa Wschodnia wobec projektu Unii Europejskiej: kłopotliwe peryferia czy cenny zasób i warunek rozwoju?
Marcin Sienkiewicz, Środkowoeuropejska wspólnota interesów
Część II
POLITYKA ZAGRANICZNA
Krzysztof Szczerski, Jakość struktur państwa a jego zdolność do realizacji polityki zagranicznej
Zbigniew Lewicki, Stosunki polsko-amerykańskie: czas grać larum
Przemysław Żurawski vel Grajewski, Polityka polska na forum Unii Europejskiej 2005-2007 a cele polityczne Rzeczypospolitej – próba oceny
Zdzisław Krasnodębski, Między Rosją a Niemcami? Wpływ niemieckiej polityki na położenie Polski
Andrzej Nowak, Polska polityka wschodnia: historyczne inspiracje i współczesne dylematy
Włodzimierz Marciniak, Stosunki polsko-rosyjskie – uwarunkowania
Przemysław Żurawski vel Grajewski, Polska polityka wschodnia
Paweł Kowal, Kaukaski romans
Paweł Ukielski, Polska pozycja w Unii Europejskiej a relacje Polski z Czechami, Słowacją i Węgrami
Część IIi
BEZPIECZEŃSTWO
Witold Waszczykowski, Refleksje na temat polskiej polityki bezpieczeństwa
Paweł Szałamacha, Bezpieczeństwo Polski a sytuacja na rynkach finansowych
Przemysław Pacuła, Nowa Koncepcja Strategiczna NATO
Krzysztof Zielke, NATO i polska geopolityka
Tomasz Ziemiński, Kto obroni Polskę?
Grzegorz Kuczyński, Lech Wojciechowski, Energetyczne Międzymorze
***
Promocja albumu „Wilno-Warszawa: wspólna droga do wolności”
Ośrodek Myśli Politycznej, Instytut Pamięci Narodowej – oddział w Krakowie, Centrum Studiów Litewskich przy Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ oraz Wydział Wschodni „Solidarności Walczącej” zapraszają na promocję albumu Piotra Hlebowicza i Piotra Warischa „Wilno-Warszawa: wspólna droga do wolności”. Odbędzie się ona 24 czerwca, początek o 17.00, w Collegium Novum UJ w Krakowie przy ul. Gołębiej, w sali 56. W panelu wezmą udział autorzy albumu oraz prof. Bogdan Szlachta i dr Maciej Korkuć. Album poświęcony jest współpracy polskich i litewskich środowisk niepodległościowych w latach 1989-1992 oraz wydarzeniom Wileńskiego Stycznia 1991 r. Zawiera 150 niepublikowanych zdjęć, relacje uczestników i fragmenty materiałów polskiej prasy podziemnej o sprawach litewskich z lat 1988-1990. Jest wydawnictwem dwujęzycznym, wydanym po polsku i po litewsku.
***
Szkoła Ośrodka Myśli Politycznej i Center for Political Renewal – Tyniec 14-16 czerwca
- The Center for European Renewal – międzynarodowe stowarzyszenie z siedzibą w Holandii, grupujące uczonych, publicystów i ekspertów – politologów, filozofów, historyków, socjologów, ekonomistów – z różnych państw europejskich i USA – www.europeanrenewal.org
Liczba miejsc ograniczona – w sprawie uczestnictwa kontakt: omp@omp.org.pl (trzeba podać informacje o uczelni i kierunku studiów; organizatorzy zastrzegają sobie prawo zamknięcia listy w chwili przekroczenia limitu miejsc – a zostało już ich bardzo niewiele). Istnieje możliwość uzyskania noclegu (bezpłatnego) w tynieckim klasztorze, gdzie będą odbywać się zajęcia.
Program
Monday 14th of June
9.00 Opening speech: Principles of the CER
Speaker: Jonathan Price (America / The Netherlands)
9.30 Panel: Free Markets in Times of Crisis - Conservative Dilemmas
Moderator: Jonathan Price
Panelists: David Gress (Denmark),Agnieszka Kołakowska (Poland), Miłowit Kuniński (Poland)
11.45 Seminar: How Much State in the Economy? Public Works Projects and Their Economic Effects – a Dutch Politician’s Perspective
Speaker: Diederik Boomsma (The Netherlands)
14:00 Lecture: Tocqueville on Virtue and Proper Action: Implications for Markets
Speaker: Melvin Schut (The Netherlands / United Kingdom)
14.30 Panel Discussion: Free Markets after Communism: Central European Experiences
Moderator: Marcin Emilewicz (Poland)
Panelists: Attila Molnar (Hungary), Antoni Z. Kamiński (Poland), Artur Wołek (Poland)
16.30 Seminar: The Free Market and Ethics: What the Classic Thinkers Teach Us and What We Must Learn Ourselves?
Speaker: Paweł Kłoczowski (Poland)
Tuesday 15th of June
9.15 Seminar: National Autonomy and the State's Economic Policy
Speaker: Aleksander Surdej (Poland)
11.15 Panel: Political Philosophy in Times of Financial Crisis
Moderator: Alicja Legutko-Dybowska (Poland)
Panelist: Emma Cohen de Lara (The Netherlands), Justyna Miklaszewska (Poland), Dorota Pietrzyk-Reeves (Poland)
14.30 Seminar: What Will Happen with the Euro?
Speaker: Jan Filip Staniłko (Poland)
16.30 Seminar: Must the Reasoning of State be Determined by the Economic Interests of the State and Its Citizens?
Speaker: Arkady Rzegocki (Poland)
Wednesday 16th of June
8.45 Seminar, Speaker: Maciej Dybowski (Poland)
10.45 Seminar: How Much State in the Economy?
Speaker: Agnieszka Wincewicz (Poland, but resides in The Netherlands)
13.00 Lunch and closing words
***
Kolejny numer „Nowej Europy”
Ukazał się kolejny numer "Nowej Europy", pisma wydawanego przez Centrum Europejskie Natolin we współpracy z OMP. Można je nabyć bezpośrednio w Ośrodku - sklepik@omp.org.pl (25 zł wraz z przesyłką), a za kilka dni także w Empikach, www.poczytaj.pl, www.akademicka.pl i różnych innych księgarniach. Oto spis treści:
Nowa Europa 1 (9) / 2010
[Unia Europejska a jej najbliższe sąsiedztwo]
ROLAND DANNREUTHER
Europejska Polityka Sąsiedztwa jako alternatywa dla członkostwa
Niniejszy artykuł omawia Europejską Politykę Sąsiedztwa oraz ocenia jej wagę i szanse powodzenia w przyszłości. Przedstawiona argumentacja jest potwierdzeniem tezy, że EPS stanowi znaczący postęp, który jednak w pewnej mierze wynika z porażki poprzednich inicjatyw unijnych, mających na celu wspieranie przemian przy braku perspektywy członkostwa. Niemniej jednak nie można mieć pewności, że EPS – w obecnym kształcie – odegra rolę jako narzędzie wsparcia ambicji Unii w zakresie „przemiany poprzez dyplomację” oraz wzmocnienia roli Wspólnoty na arenie międzynarodowej. Niniejszy artykuł przedstawia także szereg wyzwań stojących przed EPS. Najważniejszym z nich jest potrzeba gruntownego przewartościowania interesów i polityki, zwłaszcza w kwestii imigracji oraz energii i terroryzmu, które konsekwentnie przesłaniają szanse na wsparcie doktryny „przemiany poprzez dyplomację” w sąsiedztwie Unii. Co więcej, istnieją również poważne wyzwania zewnętrzne.
ROBERTO ALIBONI
Implikacje geopolityczne Europejskiej Polityki Sąsiedztwa
Z geopolitycznego punktu widzenia EPS wyróżnia fakt, że inicjatywa ta obejmuje dwa odrębne regiony - Europę Wschodnią oraz region Morza Śródziemnego - umieszczając je w tej samej strukturze politycznej. Reprezentują one bardzo różne realia polityczne, kulturowe i społeczno-ekonomiczne, i to nie tylko w wymiarze międzypaństwowym, lecz również regionalnym i subregionalnym. To oznacza, że potencjalne konsekwencje tych różnic mogą mieć wymiar globalny, regionalny lub subregionalny. Autor wskazuje szereg implikacji geopolitycznych wdrożenia EPS, takich jak bardziej bezpośrednie i silniejsze zaangażowanie UE w regionalne i lokalne kryzysy. Omawia także wpływ EPS na relacje UE ze światem arabskim, z Federacją Rosyjską oraz na relacje transatlantyckie.
TOMASZ GRZEGORZ GROSSE
Geopolityka Unii Europejskiej? Przykład wschodniego wymiaru Europejskiej Polityki Sąsiedztwa
Autor niniejszego tekstu poddaje analizie wschodni wymiar Europejskiej Polityki Sąsiedztwa w celu scharakteryzowania podejścia geopolitycznego UE. Czy Unia konstruuje nowy paradygmat w relacjach międzynarodowych oparty na dyseminacji europejskich wartości i standardów działania oraz na sieciowych relacjach partnerskich? A może geopolityka UE wobec najbliższego otoczenia jest bliższa tradycyjnemu modelowi realistycznemu opartemu na asymetrii władzy i interesów między Unią (i jej państwami członkowskimi) a krajami z nią sąsiadującymi? Jakie jest praktyczne znaczenie idei Europy jako potęgi normatywnej, która kreuje i upowszechnia wartości jako źródło wpływów i władzy w stosunkach międzynarodowych? Czy koncepcja potęgi normatywnej jest wynikiem siły, czy też słabości Unii na arenie międzynarodowej?
MAREK A. CICHOCKI
Europejska Polityka Sąsiedztwa czy Polityki Sąsiedztwa?
Artykuł skupia się na regionalizacji unijnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, obserwowanej szczególnie w procesie ewolucji wschodniego wymiaru Europejskiej Polityki Sąsiedztwa. Autor wskazuje różne przyczyny regionalizacji, jak odmienne podejście do rozszerzenia, rosnąca rola geopolityczna wschodnich sąsiadów, „sekurytyzacja” relacji ze wschodnimi sąsiadami oraz nowa równowaga sił pomiędzy państwami członkowskimi i instytucjami unijnymi ukształtowana na mocy traktatu lizbońskiego. Czy ów zwrot ku definicji regionalnej wschodniego sąsiedztwa jest procesem nieuniknionym, który spowoduje fragmentaryzację polityki wschodniej, czy też Komisja Europejska odzyska inicjatywę i nada kształt wymiarowi wschodniemu EPS?
ANDERS ÅSLUND
Ukraina a Unia Europejska
W ciągu osiemnastu lat niepodległości Ukraina odnotowała wiele sukcesów. Największym z nich jest triumf niepodległości i integralności państwa. Kolejnym osiągnięciem jest fakt, że Ukraina stała się państwem demokratycznym i wprowadziła gospodarkę rynkową. Wiele zadań na Ukrainie pozostaje jednak niedokończonych. Na drodze ukraińskiego rozwoju wyrastają dzisiaj trzy główne przeszkody: niestabilność polityki krajowej, otwarcie wyrażane zagrożenie dla niepodległości Ukrainy ze strony Rosji oraz światowy kryzys finansowy. Stawianie czoła tym wyzwaniom ułatwia Ukrainie przeświadczenie, że jest krajem europejskim i że wstąpi do Unii. Jednak Unia wciąż nie uznała od dawna przez Ukrainę wyrażanych aspiracji członkostwa.
MICHAŁ ŁUSZCZUK
Obszary arktyczne w działalności Unii Europejskiej
Pojawiające się w skutek zmian klimatycznych perspektywy potencjalnej eksploatacji złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, jak też sprawowania kontroli nad „otwierającymi się” trasami żeglugowymi na morzach Oceanu Arktycznego sprawiają, iż wielu uczestników stosunków międzynarodowych zmierza do zintensyfikowania swojej obecności na Dalekiej Północy. Do ich grona stara się dołączyć również Unii Europejska. Jak kształtowało się jej dotychczasowe podejście do obszarów arktycznych? Autor poszukuje odpowiedzi na to pytanie, analizując przedsięwzięcia unijne w trzech wymiarach: polityk sektorowych Unii, aktywności o charakterze transnarodowym oraz relacji UE z państwami arktycznymi spoza UE, jak też udziału UE w organizacjach międzynarodowych związanych z Arktyką.
[Historia integracji]
JAKUB LUBELSKI
Związek Bałtycki i Trzecia Europa. Koncepcje reorganizacji Europy Środkowej w polityce zagranicznej II Rzeczypospolitej
W dwudziestoleciu międzywojennym polska dyplomacja zabiegała o to, aby nadać trwałą formę współpracy polityczno-militarnej obejmującej subregion Morza Bałtyckiego oraz Europy Środkowo-Wschodniej. Koncepcje Związku Bałtyckiego i Trzeciej Europy można interpretować jako próby tworzenia przeciwwagi zarówno dla Moskwy, jak i dla Berlina. Można także dopatrywać się politycznej woli rekonstrukcji obszarów między Niemcami i Rosją, swego rodzaju uaktualnienia idei jagiellońskiej w polskiej polityce. Choć żadna z tych koncepcji nie została zrealizowana, prześledzenie ich historii może dziś inspirować Polaków do myślenia o podmiotowym prowadzeniu polityki we własnej części Europy.
***
Nowość w Bibliotece Klasyki Polskiej Myśli Politycznej – Włodzimierz Spasowicz „Liberalizm i narodowość. Wybór pism”
Wybór pism znanego myśliciela czasów zaborów, zwolennika ugody z Rosją, propagatora idei liberalnych, wybitnego krytyka literackiego, który w swoich dziełach rysował szeroką panoramę myśli europejskiej swoich czasów. W tomie zawarte są teksty poświęcone m.in. polityce polskiej w drugiej połowie XIX wieku (m.in. studium polityki Aleksandra Wielopolskiego), idei narodu i głównym prądom ideowym przełomu XIX i XX wieku. Autorem wstępu jest prof. Dariusz Szpoper (Uniwersytet Gdański)
Zamówienia (realizowane od 1 czerwca) – sklepik@omp.org.pl. Cena promocyjna wraz z przesyłką 30 zł (368 stron, twarda oprawa)
***
Wsparcie Ośrodka Myśli Politycznej: http://www.omp.org.pl/index.php?module=pagesetter&func=viewpub&tid=7&pid=20
***
Strony autorów OMP
* Marek A. Cichocki * Dariusz Gawin * Dariusz Karłowicz * Jacek Kloczkowski * Zdzisław Krasnodębski * Miłowit Kuniński * Ryszard Legutko
* Rafał Matyja * Czesław Porębski * Bogdan Szlachta