Przeklęte miejsce Europy? Dylematy polskiej geopolityki
Pod redakcją Jacka Kloczkowskiego
8. książka w serii „Polskie Tradycje Intelektualne”
Studia z dziejów polskiej refleksji o polityce międzynarodowej, ukazujące najważniejsze koncepcje geopolityczne formułowane przez myślicieli i polityków od czasów I RP po wiek XX, m.in. Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Adama Czartoryskiego, Juliana Klaczki, Adolfa Bocheńskiego, Stanisława Stommy, Jerzego Giedroycia i Juliusza Mieroszewskiego.
„Pokusa, aby większość niepowodzeń Polski na arenie międzynarodowej w minionych stuleciach tłumaczyć jej położeniem geopolitycznym, jest silna i w znacznej mierze usprawiedliwiona. W istocie, trudno było o bardziej niefortunną konfigurację na Starym Kontynencie niż ta, w której centrum się znaleźliśmy. W analizie dziejów polskiej geopolityki można więc zwracać uwagę głównie na trudności, na jakie napotykaliśmy z racji na swe położenie między Niemcami a Rosją, kwitując je krótkim stwierdzeniem, że były na ogół zbyt duże, aby się z nimi skutecznie uporać. To byłoby jednak zbyt proste i jałowe. Geopolitycznego położenia co prawda się nie wybiera, ale trudno zarazem uznać, że przesądza ono raz na zawsze o losach danej wspólnoty politycznej, można je bowiem próbować kształtować. Polacy różnie sobie z tym radzili. Burzliwe dzieje Polski są z tego powodu niezwykle interesującą lekcją na temat czynników, jakie przesądzają o triumfach bądź klęskach w geopolitycznych rozgrywkach. Mówią też wiele o naszym narodowym charakterze i o specyfice polskiej polityki. Dlatego warto je analizować, szukając inspiracji do radzenia sobie z wyzwaniami, przed jakimi wciąż stajemy”. (fragment tekstu J. Kloczkowskiego Przeklęte miejsce Europy?)
Książka wydana w ramach projektu Jaka Polska? W jakiej Europie? zrealizowanego z Narodowym Centrum Kultury.
Premiera: kwiecień 2009
Zamówienia: 30 zł (wraz z przesyłką, 336 stron, miękka oprawa) – sklepik@omp.org.pl
ISBN 978-83-60125-62-5 |
EAN: 9788360125625 |
***
Spis treści
Jacek Kloczkowski, Przeklęte miejsce Europy?
Część I
Wolność czy siła?
Polscy myśliciele o wizjach ładu europejskiego XV-XVIII w.
- Przemysław Żurawski vel Grajewski, Geopolityka I Rzeczypospolitej
- Włodzimierz Bernacki, Wizje ładu międzynarodowego w polskiej myśli politycznej XV-XVIII w.
Część II
Idealizm czy realizm?
Sprawa polska a stosunki międzynarodowe w Europie w XIX w.
- Radosław Żurawski vel Grajewski, Gry dyplomatyczne Adama Czartoryskiego – efektowność czy efektywność?
- Arkady Rzegocki, Wizja polityki międzynarodowej Juliana Klaczki
- Andrzej Waśko, Geopolityka i literatura romantyzmu
- Michał Łuczewski, W drodze do państwa. Polskich socjalistów kłopoty z geopolityką
Część III
Geopolityczne gry o niepodległość.
Myśliciele II Rzeczpospolitej o międzynarodowym położeniu Polski w pierwszej połowie XX w.
- Andrzej Nowak, Wizje geopolityczne Józefa Piłsudskiego
- Piotr Koryś,Pomiędzy Rosją a Niemcami, czyli wizja geopolityczna Romana Dmowskiego
- Kazimierz Michał Ujazdowski, Polska państwem rewizjonistycznym. Koncepcje geopolityczne Adolfa Bocheńskiego
Część IV
Czasy żelaznej kurtyny.
Polscy myśliciele w dyskusji o stosunkach międzynarodowych 1945-1989
- Krzysztof Szczerski, Integracja europejska w polskiej refleksji politycznej po II wojnie światowej
- Marek Kornat, Realizm środków, idealizm wizji. O geopolitycznej wizji Jerzego Giedroycia i Juliusza Mieroszewskiego
- Piotr Kimla,„Współrządzić czy nie kłamać?”. Rozstrzygnięcie Stanisława Stommy
- Rafał Matyja, Realizm „Znaku” i „Tygodnika Powszechnego”
- Paweł Kowal, Sytuacja geopolityczna Polski w ideologii i praktyce działania władzy komunistycznej w PRL – przypadek lat 80.