Mirosław Dzielski (1941-1989)
Filozof, publicysta i polityk, urodzony 14 listopada 1941 r. w
Krakowie, dzieciństwo spędził w Bochni, kształcił się jednak w
Krakowie. W latach 1959-66 studiował fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim,
a po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Zakładzie Filozofii
Nauk Przyrodniczych Instytutu Filozofii UJ, z którym związany
był do końca życia. W 1974 r. obronił doktorat. Działalność publicystyczną
rozpoczął na łamach krakowskiego "Studenta" na początku lat 70.,
wtedy też nawiązał kontakt z grupą krakowskich publicystów i filozofów
tworzących rodzaj prywatnego klubu politycznego (spotkania w mieszkaniu
Z. Chylińskiego); w działalność opozycyjną włączył się w końcu
dekady, publikując w podziemnym piśmie "Merkuryusz Krakowski i
światowy" głośny tekst Jak zachować władzę w PRL? proponujący
komunistom zawarcie ugody na zasadzie rezygnacji z utopii socjalistycznej
i wprowadzenia zasad liberalizmu ekonomicznego, w zamian za pozostawienie
im władzy politycznej. Wtedy też zaczął formułować koncepcje "antykomunizmu
twórczego", polegającego na stanowczej opozycji wobec ideologicznej
utopii przy gotowości do politycznej ugody z reżimem. Po powstaniu
"Solidarności", chociaż początkowo nie zamierzał się angażować
w działalność związkową, w końcu r. 1980 został doradcą Komisji
Robotniczej Hutników NSZZ "S", w 1981 członkiem Sekcji Informacji
Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Małopolska i redakcji jej pisma
"Goniec Małopolski", a od lipca 1981 rzecznikiem prasowym Zarządu
Regionu. W czerwcu 1981 r. z jego inicjatywy na UJ założono Klub
Inicjatyw Gospodarczych. We wrześniu 1981 r. rozważany był jako
kontrkandydat J. Onyszkiewicza na stanowisko rzecznika prasowego
I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "S" w Gdańsku. W stanie wojennym
ukrywał się przez kilka tygodni, od marca 1982 r. współpracował
z krakowskim pismem podziemnym "13 grudnia", szybko został jego
naczelnym redaktorem i głównym publicystą; zaangażował się też
w niezależną działalność edukacyjną, wygłaszając odczyty w klasztorach
i kościołach. Współtwórca i wiceprezes założonego w 1988 r. Klubu
Myśli Politycznej "Dziekania", inicjator prawicowego salonu politycznego
i popularyzator idei tworzenia towarzystw gospodarczych (czego
rezultatem stała się zarejestrowana w grudniu 1988 r. Akcja Gospodarcza),
współtworzył Krakowskie Towarzystwo Przemysłowe, od jego rejestracji
w 1987 będąc jego prezesem. W 1986 r. został członkiem Prymasowskiej
Rady Społecznej, gdzie opracowywał projekty fundacji na rzecz
rozwoju polskiego rolnictwa. Kojarzony z umiarkowaną opozycją,
brany był pod uwagę przy tworzeniu rządu M. F. Rakowskiego oraz
jako kandydat na premiera latem 1989 r. Od XII 1988 r. członek
Komitetu Obywatelskiego przy L. Wałęsie. W I 1989 r. wyjechał
na stypendium do USA; z powodu choroby pozostał tam na leczeniu.
Zmarł 15 października 1989 r. w Bethesda (Maryland, USA). Opublikował
m.in.: Wiara Sokratesa, "Znak" 1977, nr 276; Kim są liberałowie,
"Merkuryusz Krakowski i Światowy" 1979, nr 4; Odrodzenie ducha
- budowa wolności (1982); Liberalizm a chrześcijaństwo, "13 grudnia",
nr 11 (26); Duch nadchodzącego czasu (1985); Odrodzenie ducha
- budowa wolności. Pisma zebrane (1995).
OMP wydał jego wybór pism "Bóg, wolność, własność".
