Często dyskutowany obecnie problem zamazywania niemieckiej winy za II wojnę światową i popełniane przez Niemców zbrodnie poprzez używanie w tym kontekście słów naziści/nazistowskie nie jest bynajmniej nowym zjawiskiem. Znakomicie ilustruje to fragment książki Bronisława Trentowskiego (1808-1869) Przedburza polityczna z 1848 r. Jej autor, zasadniczo liberał, choć podzielający niektóre konserwatywne diagnozy, zwłaszcza radykalnej polityki, co ważne – mieszkający długo w Niemczech - odniósł się w nim do tych – w tym przypadku Polaków – którzy próbowali zdjąć z Niemców odpowiedzialność za ich postępowanie wobec Polaków pod pruskim zaborem. Opisał mechanizm, jak kto woli wyparcia czy świadomej manipulacji, bardzo przypominający kłopot, z jakim obecnie się borykamy. (więcej…)
Archiwum dla ‘Historia - relacje i wspomnienia’
Wpisy :
“Jestem przeto w Niemczech i w całych Niemczech nigdzie nie znajduję Niemców!”
18 sierpnia 2017Stanisław Koźmian o polityce Bismarcka
1 kwietnia 2015
Polecamy w dwusetną rocznicę urodzin Bismarcka fragmenty książki “O działaniach i dziełach Bismarcka” (1902), którą napisał czołowy przedstawiciel Stańczyków Stanisław Koźmian (1836-1922). Poniżej cytujemy ogólną charakterystykę polityki niemieckiej (pruskiej), porównanej przez polskiego konserwatystę z rosyjską, zaś więcej do przeczytania na stronie: http://polskietradycje.pl/article.php?artykul=93 (więcej…)
Paweł Popiel o powstaniu listopadowym
30 listopada 2013
Przedstawiamy fragmenty Pamiętników Pawła Popiela (1807-1892), w których ten wybitny polski myśliciel konserwatywny wspomina dramatyczne wydarzenia z powstania listopadowego i przedstawia swoją ocenę insurekcji.
“Powstania narodów ujarzmionych, wczesne czy niewczesne, bardzo trudno wstrzymać, kiedy raz wybuchły. Potrzeba czasem stawać jakoby po stronie ciemięzcy i dla dobra ojczyzny wydawać się jej odstępcą, co jest tak wysokim patriotyzmu szczytem, że mało kto ma odwagę do niego się podnieść. Na krzyk Jeszcze Polska nie zginęła! serce się podnosi, krew w żyłach burzy – a jak na okręcie żeby go ratować wyrzucają mienie i towary, tak wyrzucono w przepaść wszystkie instytucje narodowe, swobody, armię, autonomię – w nadziei, że się dobije do portu, a trafiono tylko na wiry i skały”. (więcej…)
Wypisy o Powstaniu Styczniowym – Montalembert
24 stycznia 2013
“Naród w żałobie jest dziś narodem w krwi i płomieniach. Nasza to krew co się toczy, bo to krew bratnia, krew ludu połączonego z nami węzłem serdecznym i świętym. Krew ta lejąc się potokiem, wzmacnia w obliczu Boga i historii nierozerwany sojusz z tym, co Francja najwyżej ceni, a co Polska najwymowniej wyobraża; to jest: z wiarą, wolnością i miłością ojczyzny”. Słowa te pisał w 1863 r. Karol Montalembert, jeden z najwybitniejszych myślicieli francuskich XIX wieku i wielki przyjaciel Polski. Przedstawiamy jego pismo Powstanie w Polsce przez hr. Montalemberta (Kraków 1863), skreślone w pierwszych miesiącach insurekcji, gdy ważyły się losy ewentualnej interwencji Francji na rzecz sprawy polskiej, interwencji, na którą liczyło wielu powstańców i którą postulowali sprzyjający Polsce francuscy intelektualiści i artyści. Napoleon III nie zdecydował się wszakże na nią…
Wypisy o Powstaniu Styczniowym – Józef Teodorowicz
21 stycznia 2013
Józef Teodorowicz (1864-1938) – arcybiskup ormiański, prawnik, polityk i publicysta, był jednym z najwybitniejszych myślicieli i postaci Kościoła w II RP. Polecamy jego tekst “Dwie epoki” – mowę wypowiedzianą w 1913 roku w archikatedrze lwowskiej w 50-tą rocznicę powstania 63 r. Jej istotę dobrze oddają słowa: “Po roku 63 poczyna się dla narodowej myśli okres, w którym naród po klęsce strasznej wchodzi w siebie, bada jej przyczyny i układa nowe programy. I chroni się społeczeństwo przed wybujałością idealizmu pod skrzydła realnej pracy. Był to zwrot zdrowy i konieczny. Wyniósł on z bolesnych rozczarowań i krwawych przeżyć i poświęceń wiele twórczości w poglądach, wiele karności w uczuciach i wiele nałogu szlachetnego w szary codzienny wysiłek. Wszystko to z wielkim uznaniem podnieść należy. Lecz i ten zdrowy kierunek miał swoje niebezpieczeństwa. Sądziliśmy bowiem w tej nowej epoce naszego narodowego życia, że winniśmy chować duszę pokolenia w takiej trzeźwości, by w niej wytrzebić wszelki poryw i zapał w pracy publicznej. Sądziliśmy nawet, że tylko wtedy zdrowo się będziemy rozwijać, jeśli się we wszystkim przeciwstawimy temu, co tchnie uniesieniem i porywem. Wtedy to rok 63 zostaje osądzony, a sąd ten staje się sądem tak nieubłaganym i tak nielitościwym, że rani wprost serca naszych szlachetnych obrońców narodowej wolności”. Polecamy całość. (więcej…)
Wypisy o Powstaniu Styczniowym – Paweł Popiel
17 stycznia 2013
Przedstawiamy fragment Pamiętników Pawła Popiela (1807-1892) – jednego z najwybitniejszych polskich myślicieli politycznych, znanego m.in. z krytyki Powstań Listopadowego (w którym walczył) i Styczniowego (które we wczesnej fazie warunkowo poparł). Wypis, który proponujemy, to zapis pewnego dramatycznego, ale również symptomatycznego wydarzenia z dziejów Powstania. Kompleksowy opis przyczyn i skutków insurekcji dał natomiast Popiel w piśmie Kilka słów z powodu odezwy ks. Adama Sapiehy, datowanym 25 lipca 1864 r. W broszurze tej podkreślał konieczność porzucenia polityki spisku, wyrwania steru polityki narodowej z rąk radykałów, którzy, owładnięci ideą reformy społecznej, łączyli ją ze sprawą niepodległości państwa polskiego i parli do kolejnych zrywów powstańczych, nie bacząc na ich opłakane – jak sądził Popiel – dla bytu narodu skutki. Że jednak nie było to proste – sam doskonale zdawał sobie z tego sprawę, o czym mowa jest i w tym fragmencie Pamiętników…