Stefan Buszczyński (1821-1892)

Stefan Buszczyński studia ukończył w Kijowie. W młodości związany był ze środowiskami radykalnymi i spiskowymi, z czasem przeszedł na pozycje bardziej zachowawcze, nie wierząc w powodzenie ruchu zbrojnego, czemu dał wyraz w ogłoszonej w 1862 r. w Paryżu broszurze "Cierpliwość czy rewolucja". Niemniej po wybuchu powstania styczniowego zaangażował się w prace powstańcze na Ukrainie. Po powstaniu przez kilka lat przebywał na emigracji. Pod koniec lat 60. przeniósł się do Krakowa. Starał się o docenturę Uniwersytetu Jagiellońskiego, ale jego kandydatura została zablokowana przez środowiska konserwatywne (zwłaszcza Józefa Szujskiego). Niepowodzenie skłoniło go do ponownego upuszczania kraju (mieszkał w Dreźnie i Grazu), do którego wrócił pod koniec życia. Buszczyński był autorem m.in.: "Podole, Wołyń i Ukraina. Prawa korony polskiej do tych krajów" (1862), "La decadence de l’Europe" (1867; głośne dzieło, którego czytelnikami byli m.in. Napoleon III i Wiktor Hugo), "Ameryka i Europa. Studium historyczne i finansowe z krytycznym na sprawy społeczne poglądem" (1876), "Rany Europy. Statystyczne fakta etnograficznemi i historycznemi notami objaśnione" (pierwodruk po niemiecku jako "Die Wunden Europa’s", 1875).

Książki: