Spis treści
Jacek Kloczkowski, Wprowadzenie
Kazimierz
Michał Ujazdowski, Wstęp
Część I
NARODZINY
I EWOLUCJA POLSKIEGO ANTYKOMUNIZMU (do 1939 r.)
Bogdan
Szlachta, Krytyka komunizmu
w polskiej myśli katolickiej i konserwatywnej
Włodzimierz
Bernacki, Liberalizm polski
wobec komunizmu
Krzysztof
Kawalec, Narodowa Demokracja
wobec komunizmu przed rokiem 1939
Barbara
Stoczewska, Antykomunizm w polskiej
myśli socjalistycznej do roku 1939
Andrzej
Chojnowsk, Piłsudczycy wobec
komunizmu
Jan
Skoczyński, Antykomunizm realisty
Część II
POLSKA
MYŚL ANTYKOMUNISTYCZNA W DOBIE POLSKI ZNIEWOLONEJ (1939 - 1989)
Antoni
Dudek, Krajowa myśl antykomunistyczna
w dobie Polski zniewolonej (1939 - 1989)
Rafał
Habielski, Drogi do wolności.
Antykomunizm emigracji powojennej
Maciej
Urbanowski, Myśl antykomunistyczna
w literaturze polskiej 1939-1989 (rekonesans)
Rafał
Matyja, Myśl polska wobec cywilizacji
komunizmu
Część
III
ANTYKOMUNIZM PO KOMUNIZMIE
Zdzisław
Krasnodębski, Komunizm
- przeszłość, która nie chce przeminąć
Jan Kieniewicz, Antykomunizm:
zapoznana przeszłość, niejasna przyszłość
Andrzej Walicki, Nieporozumienia
wokół antykomunizmu
Ryszard Legutko, O
anty-antykomunizmie
Jan Kofman, Czy dziesięć
lat po upadku komunizmu antykomunizm jest potrzebny?
Bronisław
Wildstein, Antykomunizm
po komunizmie
Miłowit
Kuniński, Antykomunizm
nie jest w modzie
Zdzisław
Najder,
Antykomunizm i prawica
Jakub Karpiński, Antykomunizm i
właściwości komunizmu
Tomasz Merta, Anty-antykomunizm,
czyli antykomunizm roztropny
Aneks
Irena Vaisvilaite, Zarys historii
antykomunizmu litewskiego i jego stosunków z antykomunizmem polskim
Recenzje
Informacja o autorach
Włodzimierz Bernacki, adiunkt w Katedrze Historii Doktryn Politycznych i
Prawnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalizuje się w zagadnieniach
związanych z myślą liberalną. Autor m.in. Z
dziejów polskiego liberalizmu politycznego (1994), Jednostka, Naród, Niepodległość. Myśl polityczna demoliberałów galicyjskich
1882-1905 (1997), Od modernizmu
do postmodernizmu (2000).
Andrzej Chojnowski, ur. 1945, pracownik Instytutu Historycznego Uniwersytetu
Warszawskiego. Zajmuje się historią najnowszą Polski, Europy Środkowo-Wschodniej
oraz Bliskiego Wschodu. Opublikował m.in., Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich
w latach 1921-1939 (1979), Piłsudczycy
u władzy. Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem (1986),
Ukraina, (1997).
Antoni Dudek, politolog i historyk. Adiunkt w Instytucie Nauk
Politycznych UJ. Specjalizuje się w historii najnowszej, dziejach
myśli politycznej oraz zagadnieniach współczesnych ruchów społecznych.
Opublikował m.in. Państwo
i Kościół w Polsce 1945-1970 (1995),
Pierwsze lata III Rzeczpospolitej (1997), Ślady
PRL-u ( 2000)
Rafał Habielski, ur. 1957, historyk, pracownik Instytutu Badań Literackich
PAN i Instytutu Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego, zajmuje
się dziejami politycznymi i kulturą emigracji powojennej, ostatnio
opublikował, Życie społeczne
i kulturalne emigracji (1999) oraz Polski
Londyn (2000).
Jakub Karpiński, adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego,
jest autorem artykułów i książek o filozofii, socjologii, polityce
i najnowszej historii Polski. Opublikował m.in. Ewolucja czy rewolucja, (1975), Wprowadzenie
do metodologii nauk społecznych (1976), Krótkie
spięcie (1977), Porcja
wolności (1979), Płonie
komitet (1982), Mowa do ludu (1984), Przyczynowość w badaniach socjologicznych
(1985), Polska, komunizm,
opozycja. Słownik (1985), Ustrój
komunistyczny w Polsce (1985), Niepodległość
od wewnątrz (1987), Taternictwo
nizinne (1988), Portrety
lat (1989), Nie być w myśleniu posłusznym (1989), Dziwna wojna (1990), Między komunizmem a demokracją (1992),
Kultura i wielość rzeczywistości (1992),
ABC polityki (1997).
Krzysztof Kawalec, ur. 1954, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego,
zatrudniony w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego,
ostatnio na stanowisku profesora uczelnianego. Doktorat w 1985,
habilitacja w 1996. Najważniejsze publikacje: Narodowa
Demokracja wobec faszyzmu 1922-1939 (1989), Wizje ustroju państwa w polskiej myśli politycznej 1918-1939 (1995),
Roman Dmowski, (1996),
Spadkobiercy niepokornych. dzieje polskiej
myśli politycznej 1918-1939 (2000)
Jan Kieniewicz, ur. 1938, historyk dziejów nowożytnych i najnowszych.
Profesor w Ośrodku Badań nad Tradycją Antyczną Uniwersytetu Warszawskiego.
Autor m.in. Faktoria i forteca
(1970), Historia Indii
(1980), Od ekspansji do
dominacji (1986), Spotkania Wschodu (1999), współautor m.in.
Historia Polski (1986),
Historia Europy (1997).
Jacek Kloczkowski,
politolog, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, sekretarz
Zarządu Ośrodka Myśli Politycznej w Krakowie, pod jego redakcją
ukazała się praca zbiorowa: Od
komunizmu do... ? Dokąd zmierza III Rzeczpospolita? (1999),
opracował także wybory pism Pawła Popiela Choroba
wieku (2000) oraz Włodzimierza Bączkowskiego O
wschodnich problemach Polski (wraz z Pawłem Kowalem, 2000)
Jan Kofman, historyk, politolog, publicysta, wydawca. Absolwent
Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Profesor nauk
humanistycznych, pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu w Białymstoku
i Instytutu Studiów Politycznych PAN. Specjalizuje się w historii
najnowszej oraz historii gospodarczej powszechnej i Polski, ze szczególnym
uwzględnieniem Europy Środkowo-Wschodniej. Redaktor naczelny (1990-99)
i dyrektor naczelny (1998-99) Wydawnictwa Naukowego PWN. Współzałożyciel,
redaktor naczelny (1982-94) Kwartalnika Politycznego "Krytyka".
Uczestnik obrad Okrągłego Stołu, w podzespole ds. środków masowego
przekazu. Autor nagradzanych książek: Lewiatan a podstawowe zagadnienia ekonomiczno-polityczne
II Rzeczpospolitej (1986), Economic
Nationalism and Developement. Central and Eastern Europe between
the Two Wars (1997), wraz z W. Roszkowskim Transformacja
i postkomunizm (1999).
Zdzisław Krasnodębski, ur. 1953, socjolog i filozof, profesor doktor habilitowany,
wykładowca socjologii oraz historii kultury Europy Wschodniej i
Europy Środkowo-Wschodniej na
Uniwersytecie w Bremie. Wydał m.in. Rozumienie
ludzkiego zachowania (1986), Upadek
idei postępu (1991), Postmodernistyczne
rozterki kultury (1996), Max
Weber (1999).
Miłowit Kuniński, ur. 1946, adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu
Jagiellońskiego, wykładowca historii filozofii XVII i XVIII wieku.
Studiował filozofię i socjologię w Uniwersytecie Jagiellońskim.
Zajmuje się epistemologią i filozofią polityczną w powiązaniu z
etyką. Opublikował Myślenie modelowe w socjologii Maxa Webera
(1980), Wiedza, etyka i polityka
w myśli F.A.von Hayeka (1999) oraz artykuły o dorobku teoretycznym
F. A. von Hayeka, a także dotyczące problematyki epistemologicznej
i etycznej. W 2000 r. pod jego redakcją ukazała się praca zbiorowa
Integracja europejska. Wiceprezes Zarządu Ośrodka Myśli Politycznej
w Krakowie, członek redakcji "Civitas.
Studia z filozofii polityki" (Warszawa)
Ryszard Legutko, ur. 1949, filozof z Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Prezes Ośrodka Myśli Politycznej, były redaktor kwartalnika "Arka",
publicysta. Laureat nagrody PEN-Clubu, Nagrody im. Andrzeja Kijowskiego
oraz Nagrody Ministra Edukacji Narodowej (1998). Zajmuje się starożytną
i nowoczesną myślą polityczną. Wydał m.in. Bez
gniewu i uprzedzenia (1989),
Platona krytyka demokracji (1991), Spory
o kapitalizm (1994), Etyka
absolutna i społeczeństwo otwarte (1994), Fedon
Platona - tłumaczenie i komentarz (1995), Tolerancja.
Rzecz o surowym państwie, prawie natury, miłości i sumieniu
(1997), Eutyfron Platona - tłumaczenie i komentarz
(1998), O czasach chytrych
i prawdach pozornych (1999).
Rafał Matyja, ur. 1967, publicysta, wykładowca Wyższej Szkoły
Biznesu w Nowym Sączu, przewodniczący Krajowego Komitetu Konserwatywnego,
wydał m.in. Ustrojowe pozycje związków zawodowych w Polsce - szansa czy zagrożenie?
(1994, wraz z Kazimierzem Michałem Ujazdowskim)
Tomasz Merta, historyk myśli politycznej, polonista, redaktor naczelny
"Kwartalnika Konserwatywnego". Publikował między innymi
w "Życiu", "Znaku", "Res Publice Nowej"
i "Kwartalniku Konserwatywnym". Członek Warszawskiego
Klubu Krytyki Politycznej. Pod jego redakcją ukazała się (wraz z
Markiem A. Cichockim) praca zbiorowa W
obronie zdrowego rozsądku (2000)
Zdzisław Najder, ur. 1930 w Warszawie. Studiował historię literatury
polskiej na Uniwersytecie Warszawskim, filozofię tamże i w Oksfordzie.
Doktorat z filozofii, habilitacja z nauki o literaturze. Wykładał
na kilku uniwersytetach amerykańskich. Badacz życia i twórczości
Josepha Conrada. W roku 1976 założył Polskie Porozumienie Niepodległościowe.
W latach 1982-1987 dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
1983 skazany zaocznie na śmierć przez sąd wojskowy w Warszawie.
1990-1992 przewodniczący ogólnopolskiego Komitetu Obywatelskiego.
1992 szef doradców premiera Jana Olszewskiego. Obecnie profesor
Uniwersytetu Opolskiego, doradca ministra-szefa Komitetu Integracji
Europejskiej i ministra-głównego negocjatora wejścia Polski do UE.
Jan Skoczyński, pracownik naukowy Instytutu Filozofii UJ, członek
Zarządu Ośrodka Myśli Politycznej. Autor m.in. Idee historiozoficzne Feliksa Konecznego (1991), Wartość pesymizmu: studia i szkica o Marianie
Zdziechowskim (1994), Ludzie
i idee. Szkice historyczno-filozoficzne (1999).
Barbara Stoczewska, adiunkt w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu
Jagiellońskiego. Zajmuje się historią polskiej myśli socjalistycznej,
a także problematyką mniejszości narodowych i etnicznych oraz kwestii
narodowych. Jej książka pt. Litwa,
Białoruś, Ukraina w myśli politycznej Leona Wasilewskiego otrzymała
nagrodę Przeglądu Wschodniego za rok 1998.
Bogdan Szlachta, adiunkt w Katedrze Historii Doktryn Politycznych i
Prawnych UJ, członek Ośrodka Myśli Politycznej. Autor m.in.: Ład - Kościół - Naród (1996), Konserwatyzm. Z dziejów tradycji myślenia o
polityce (1998), Z dziejów
polskiego konserwatyzmu (2000), Konserwatyści
polscy wobec ustroju politycznego do 1939 roku (2000), pod jego
redakcją ukazała się m.in. antologia: Antykomunizm
polski. Tradycje intelektualne (2000).
Kazimierz Michał Ujazdowski, ur. 1964, prawnik,
polityk, pracownik naukowy SGH, poseł na Sejm Rzeczypospolitej,
minister kultury i dziedzictwa narodowego w rządzie premiera Jerzego
Buzka; wydał m.in. Prawica dla wszystkich (1995), Równi i równiejsi. Rzecz o związkach zawodowych
w Polsce (wraz z Rafałem Matyją)
Maciej Urbanowski, pracownik naukowy Instytutu Polnistyki UJ, redaktor
dwumiesięcznika "Arcana", opublikował książkę Nacjonalistyczna krytyka literacka w II RP
oraz wybory pism krytycznych J.E. Skiwskiego oraz A. Trzebińskiego.
Irena Vaisvilaite, absolwentka Wydziału
Historii i Historii Sztuki na Uniwersytecie Moskiewskim, pracowała
w Akademii Nauk w Wilnie oraz w Radiu Watykańskim. Studiowała Historię
Kościoła na Uniwersytecie Gregoriana w Rzymie, gdzie obroniła pracę
doktorską Kościół na Litwie w czasach totalitaryzmu.
Współpracuje z Radiem Wolna Europa. Wykłada historię Kościoła
na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Wileńskiego.
Andrzej Walicki -
profesor Uniwersytetu Notre Dame (Stany Zjednoczone) i Uniwersytetu
Warszawskiego, historyk filozofii i myśli społecznej. Opublikował
m.in. Rosyjska filozofia i myśl społeczna od oświecenia
do marksizmu (1973), Russia,
Poland, and Universal Regeneration: Studies on Russian and Polish
Thought on the Romantic Epoch (1991), Zniewolony
umysł po latach (1993), Filozofia
prawa rosyjskiego liberalizmu (1995), Marksizm
i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii (1996).
Bronisław Wildstein,
publicysta, autor
książek Profile
wieku (2000) i Dekomunizacja, której nie było (2000)