Stanisław
Tarnowski (1837-1917) - publicysta
polityczny, historyk literatury i krytyk literacki. Urodził się 7
XI 1837 r. w Dzikowie. Studiował prawo i
filozofię w Krakowie i Wiedniu (1854-60). W r. 1860 był jednym z korespondentów
galicyjskich tzw. Biura Polskiego powołanego przez Hôtel
Lambert. W latach 1861-62, w czasie pobytu w Paryżu, pracował w Biurze
Hôtelu Lambert pod kierunkiem W. Kalinki
i J. Klaczki. W czasie powstania styczniowego działał m.in. w tzw.
Biurze Krakowskim redakcji Czasu oraz w wydziale wojskowym tzw. Komitetu
Obywatelskiego Galicji zachodniej, za co więziono go w Ołomuńcu przez
władze austriackie (1863-64). W r. 1866 został jednym z założycieli
Przeglądu Polskiego, a w
trzy lata później współautorem Teki Stańczyka
i współwłaścicielem Czasu,
będąc zarazem jednym z przywódców grupy konserwatystów krakowskich
- 'stańczyków'. Od 1867 był posłem do galicyjskiego Sejmu Krajowego,
a od 1885 - członkiem wiedeńskiej Izby Panów. W 1871 r. został mianowany
profesorem literatury polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, w rok
później członkiem Akademii Umiejętności, a od r. 1890 jej prezesem.
Dwukrotnie piastował godność rektora UJ (1886 i 1899). W 1909 r. ustąpił
z katedry uniwersyteckiej. Zmarł 31 XII 1917 r. w Krakowie.
Główne
prace: Ks. Hieronim Kajsiewicz,
1873; Pisarze polityczni XVI
wieku, 1886; Henryk Rzewuski,
1887; Ks. Walerian Kalinka, 1887; Z doświadczeń i rozmyślań, 1891; Zygmunt
Krasiński, 2 tomy, 1893; Studia
polityczne, 2 tomy, 1895; Paweł
Popiel jako pisarz, 1895; zbiór Rozprawy
i sprawozdania, 4 tomy, 1895-98; Historia
literatury polskiej, 5 tomów: 1900, 6 tomów: 1905-07; Julian Klaczko, 2 tomy, 1909.
