Józef Szujski, (1835-1883) Historyk, pisarz, polityk
i publicysta. Urodził się 16 VI 1835 r. w Tarnowie.
Po ukończeniu krakowskiego gimnazjum św. Anny (1854), studiował filozofię
i prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim i Wiedeńskim. W latach
1862-66 wydał cztery tomy Dziejów
Polski podług ostatnich badań. Brał udział w powstaniu styczniowym
jako żołnierz i zwolennik demokratycznej lewicy oraz jako wydawca
krakowskiego organu Rządu Narodowego Naprzód.
Po klęsce powstania stał się rzecznikiem politycznego legalizmu. Był
jednym z założycieli Przeglądu
Polskiego, jednym z autorów Teki
Stańczyka, głównym przedstawicielem środowiska krakowskich stańczyków,
posłem do galicyjskiego Sejmu Krajowego (od 1867 r.) i wiedeńskiej
Rady Państwa (w 1869 r. złożył mandat), wreszcie od roku 1879
członkiem Izby Panów. W 1869 objął na Uniwersytecie Jagiellońskim
nowo utworzoną katedrę historii Polski, w 1873 został sekretarzem
generalnym Akademii Umiejętności, a w roku akademickim 1878/79
piastował godność rektora UJ. Zmarł 7 II 1883 r. w Krakowie.
Główne
prace: Dzieje Polski podług
ostatnich badań, Lwów 1862-66; Historii polskiej treściwie opowiedzianej ksiąg dwanaście, Warszawa
1880; Rozstrząsania i opowiadania historyczne, Kraków
1876; Dzieła, St. Smolka
(oprac.), 20 tomów, Kraków 188596.
Teksty
Józefa Szujskiego: