(Warszawa,
7 - 8 kwietnia)
Przesłanie
Osoba ludzka i polityka - czy współczesna demokracja jest
personalistyczna?
Żyjemy w dziwnej epoce. Z jednej strony to czas skrajnego
indywidualizmu, królowania autonomicznej jednostki zdobywającej
coraz więcej uprawnień. Z drugiej strony zbiorowe egoizmy wyrażające
się w postaci np. etno-nacjonalizmu wciąż pozostają źródłem tęsknot
i pokus kolektywistycznych.
Czy
w takim czasie nie trzeba wrócić do poważnej refleksji nad tym,
kim jest człowiek jako osoba?
Osoba
dziedziczy pewną kulturę i system wartości, zaciąga więc dług, choć
nie posiada w tej sprawie swobody wyboru. Osoba żyje w określonej
przestrzeni wyznaczonej przez więzi przynależności i w określonym
czasie, w którym rozwija swój życiowy projekt. W takim ujęciu przeciwstawia
się ona "samo-rodnej", autonomicznej jednostce, poszukującej chwilowego,
przelotnego szczęścia i związanej jedynie zmiennymi umowami społecznymi.
Czy
filozofia praw człowieka, będąca podstawą współczesnych demokracji,
winna traktować człowieka jako jednostkę
czy jako osobę? Każda
polityka zależy od wizji człowieka. Możliwe są różne interpretacje
zasady szacunku dla człowieka i jego godności: prawa demokratycznego
państwa mogą stanowić gwarancje przede wszystkim dla autonomicznej
jednostki lub też raczej dla osoby jako członka historycznej wspólnoty;
współczesne ustroje demokratyczne mogą zakorzeniać się w jednej
lub w drugiej koncepcji człowieka: na przykład: czy na większy szacunek
zasługuje prawo kobiety do posiadania dziecka bez ojca czy prawo
dziecka do posiadania pełnej rodziny?
Taka
debata nie toczy się w naszych społeczeństwach, a przecież są one
powołane do dialogu. Taka
debata mogłaby pomóc wyjaśnić wiele trudnych i jakże aktualnych
problemów: dotyczących zagadnień wychowawczych, obyczajowych, rodzinnych,
lecz także spraw związanych z organizacją pracy i z polityką
gospodarczą. Pojęcie "osoby"
przywołuje mocne znaczenie pojęć takich jak "odpowiedzialność" czy
"zaangażowanie" - a więc pewną koncepcję podmiotu.
Przyszłość
społeczeństw europejskich zależy od wyznawanej przez nie koncepcji
człowieka, bowiem prawa człowieka nie pozwalają ominąć pytania obecnego
w tle: kim jest ów człowiek, którego chcemy respektować?
Wstępny
program
Pierwszy dzień (7 kwietnia, piątek)
15.00 - 15.30 Otwarcie i prezentacja przebiegu oraz celów
konferencji:
Jean-Noel Dumont (Lyon)
Jerzy Kłoczowski (Ośrodek Europy Środkowo-Wschodniej)
Henryk Woźniakowski (SIW Znak)
Sesja pierwsza:
Myśl personalistyczna i polityka - prowadzący:
prof. Chantal Delsol
15.30 - 16.15 Klasyczne
tradycje personalizmu Prof. Stamatios Tzitzis (CNRS) i Prof.
Władysław Stróżewski (Uniwersytet Jagielloński)
16.15 - 16.45 Nowożytne
tradycje personalizmu, osoba i jednostka Prof. Francis Jacques
( Uniwersytet Paris - Sorbonne)
16.45 - 17.30 Personalizm
w społecznej nauce Kościoła i w myśli Karola Wojtyły - Jana Pawła II -
Prof. Jerzy Gałkowski i ks. prof. Franciszek Kampka (KUL)
17.30 - 18.00 Przerwa na kawę
18.00 - 18.45 Dyskusja okrągłego stołu: Aktualność myśli personalistycznej
- inspiracje polityczne
Józefa
Hennelowa, Stefan Niesiołowski, Andrzej Wielowieyski, Charles Millon,
Bernard Seiller, Guy Coq, Daniel Lindenberg. Moderator: Henryk Woźniakowski
18.45 - 19.15 Debata z salą
między 19.15
a 19.30 zamknięcie pierwszego dnia prof. Chantal Delsol
Drugi dzień (8 kwietnia, sobota)
Sesja druga:
Personalizm w polityce dzisiejszej, prowadzący
- prof. Jerzy Kłoczowski
9.30 - 10.30
Dyskusja panelowa: Przemiany współczesnej demokracji a miejsce
osoby wprowadzenie: Tadeusz Mazowiecki i Dominique Dord (po 5
- 10 min. każdy), uczestnicy: Krzysztof Kozłowski, Piotr Nowina-Konopka, Aleksander Hall, Etienne Blanc, Renaud Dutreil.
Moderator: Henryk Woźniakowski (?)
10.30 - 11.00 Polityka
gospodarcza wobec osoby - Poseł Janusz Lewandowski
11.00 - 11.30 Przerwa na kawę
11.30 - 12.00 Prawo
państwowe i międzynarodowe wobec osoby
ludzkiej - Sen. Krzysztof Piesiewicz
12.00 - 12.30 Równość
i prawa osoby Philippe Beneton (Rennes, Nauki polityczne)
12.30 - 13.00 Debata z salą
między 13.00
a 3.30 Zamknięcie konferencji - prof. Chantal Millon
- Delsol i prof. Jerzy Kłoczowski