Narody i historia. W stronę nowej Europy Środkowej i Wschodniej
Data:
1999
Organizatorzy:
Ośrodek Myśli Politycznej
Miejsce:
Kraków
Opis:
Miłość ojczyzny - o! to słońce świetne
Dla serc, co dumne, sieroce, szlachetne,
Całe się czystym miłościom oddadzą
Jako żurawie, co łańcuch prowadzą,
Świetniejsze serca wylatują przodem;
Umrą, ich duchy, lecą przed narodem.
(..) Gdy teraz, patrząc na trumnę, wiem, tak, jak wszyscy
zebrani, że Słowacki idzie, to wiem, że idzie tam, gdzie głazy
na naszym gościńcu stoją, świadcząc nieledwie chronologicznie
przez imiona o naszej przeszłości. Idzie między Władysławy i
Zygmunty, idzie między Jany i Bolesławy. Idzie nie z imieniem,
lecz z nazwiskiem, świadcząc także o wielkości pracy i wielkości
ducha Polski. Idzie, by przedłużyć swe życie, by być nie tylko
z naszym pokoleniem, lecz i z tymi, którzy nadejdą. Idzie, jako
Król Duch. (Józef Piłsudski, przemówienie przy złożeniu zwłok Słowackiego
na Wawelu w dniu 28 czerwca 1927 r.)
Narody i historia.
W stronę nowej Europy Środkowej i Wschodniej
Konferencja międzynarodowa
Kraków, 28-29 maja 1999 r.
Rok Juliusza Słowackiego
pod Patronatem Prof. Jerzego Buzka, Prezesa Rady Ministrów
RP
Przesłanie
konferencji
Współpraca państw
Europy Środkowowschodniej jest warunkiem pomyślnego rozwoju
Europy: jej stabilności politycznej, siły gospodarczej i awansu
cywilizacyjnego regionów zapóźnionych. Stanowić ona powinna
podstawę dla procesu rozszerzenia granic zjednoczonej Europy,
likwidacji barier politycznych i gospodarczych. Polska jako
państwo, które już niebawem będzie najbardziej wysuniętym
na Wschód państwem - członkiem Unii Europejskiej i NATO, z
natury rzeczy musi wziąć na siebie szczególną odpowiedzialność
za stworzenie warunków współpracy państw naszego regionu.
Dlatego Polska pragnie zaprosić do tej współpracy, na partnerskich
zasadach, swych sąsiadów. Leży to w interesie Polski, Unii
Europejskiej i NATO, które oczekują aktywności od swoich przyszłych
członków, rozumiejących specyfikę narodową i kulturową środkowowschodniej
części Europy, leży to przede wszystkim w interesie wszystkich
państw tego regionu, zwłaszcza tych, które uzyskały niepodległość
przed kilku laty. Potencjał kulturalny i gospodarczy państw
regionu, może zostać najefektywniej wykorzystany w warunkach
współpracy. Współpraca państw Europy Środkowowschodniej może
także w istotny sposób przyspieszyć proces dojrzewania tożsamości
narodowej i umacniania świadomości państwowej narodów żyjących
w tych państwach i budowania warunków rozwoju wolności indywidualnej.
Historia stosunków
między narodami w naszej części Europy nie jest wolna od nieporozumień,
niejednokrotnie krwawych konfliktów i wzajemnych oskarżeń.
A jednak dzieje tych narodów ujawniają również inne tendencje
we wzajemnych relacjach: wielostronne przenikanie się kultur,
więź duchową i szacunek dla różnych tradycji religijnych,
wspólne tradycje intelektualne i artystyczne, zgodne działanie
dla dobra lokalnych społeczności. Bilans osiągnięć i strat
z perspektywy końca naszego stulecia wyraźnie wskazuje, iż
zgodna współpraca przynosi korzyści wszystkim stronom, a tożsamość
narodowa i dążenie czy budowa własnej państwowości nie musi
być oparta na negatywnym stosunku do sąsiadów. Jeśli historia
jest nauczycielką życia, to dlatego, iż dostarcza zarówno
pozytywnych, jak i negatywnych przykładów, i zmusza do wyciągania
właściwych wniosków na przyszłość.
Debata dziennikarzy i publicystów środkowoeuropejskich
Kraków,
27 maja 1999 r.
ˇRozszerzenie NATO
i Unii Europejskiej. Droga ku stabilnej Europie Środkowej i
Wschodniej czy nowe linie podziału? Szanse i zagrożenia dla
rozwoju stosunków międzynarodowych w Europie Środkowej i Wschodniej
po przyjęciu nowych członków do NATO i u progu rozszerzenia
Unii Europejskiej - analiza publicystyki poszczególnych państw
regionu.
ˇZnaczenie publicystyki międzynarodowej i poszerzonej
informacji w prasie i mediach elektronicznych dla rozwoju stosunków
między państwami i narodami w Europie Środkowej i Wschodniej.
ˇPrasa i media jako czynniki podtrzymania i
rozwoju świadomości historycznej społeczeństw regionu. Czy
wspólną przyszłość należy oprzeć na amnezji?
ˇŚrodki masowego przekazu a ośrodki władzy
i grupy interesów. Czy media są niezależne?
ˇInteres państwa czy rzetelność dziennikarska.
Czy powinny istnieć (i jaką mogłyby przybrać postać) ograniczenia
w przekazywaniu informacji i ich komentowaniu, związane
z troską o realizację interesów państwa?
Piątek, 28 maja 1999 r.
Uroczyste otwarcie konferencji
(Zamek Królewski na Wawelu, Sala Poselska)
godzina 10.00
Powitanie gości - Prof. Ryszard Legutko, Prezes
Ośrodka Myśli Politycznej
Wystąpienia:
JE Jerzy BUZEK, Premier RP
JE Wałerij PUSTOWOJTENKO, Premier Ukrainy
Sesja I.
Inteligencja Europy Środkowej i Wschodniej po komunizmie
(Aula Polskiej Akademii Umiejętności)
Sesję prowadzi: dr Miłowit KUNIŃSKI (Wiceprezes
Ośrodka Myśli Politycznej)
część I 11.45, część II 15.15
Wystąpienia wprowadzające i komentarze:
Prof. Jerzy AXER (Dyrektor Ośrodka Badań nad Tradycją Antyczną
Uniwersytetu Warszawskiego)
Prof. Iwan DRACZ (Prezes Towarzystwa Ukraina)
Prof. Istvan KOVÁCS (Uniwersytet Katolicki im. P.Pázmanya w
Piliscaba)
Dr Andrzej KRAWCZYK (Prezes Fundacji Wiedzieć Jak)
Prof. Ryszard LEGUTKO (Prezes Ośrodka Myśli Politycznej)
Andrzej SADOWSKI (Wiceprezydent Centrum im. Adama Smitha)
Prof. Roman SZPORLUK (Harvard University)
Prof. Andrzej ZOLL (Uniwersytet Jagielloński)
Sesja II.
Spory i konflikty w regionie - między niepamięcią a przezwyciężeniem
(Aula Polskiej Akademii Umiejętności)
17.45 - 20.00
Sesję prowadzi: Paweł KOWAL (Ośrodek Myśli Politycznej)
Wystąpienia wprowadzające i komentarze:
Prof. Andrzej CHWALBA (Dziekan Wydziału Historycznego Uniwersytetu
Jagiellońskiego)
Prof. Ołeksandr FEDORUK (Przewodniczący Narodowej Komisji ds.
Zwrotu na Ukrainę Dóbr Kultury)
Prof. Józef GIEROWSKI (Uniwersytet Jagielloński)
Prof. Csaba G. KISS (Uniwersytet ELTE - Budapeszt)
Prof. Bohdan OSADCZUK (publicysta paryskiej Kultury)
Andrzej PRZEWOŹNIK (Sekretarz Generalny Rady Ochrony Pamięci
Walk i Męczeństwa) Prof. Leonid ZASZKILNIAK (Uniwersytet we
Lwowie)
Sobota, 29 maja 1999 r.
Sesja III.
Europa Środkowa i Wschodnia - miejsce spotkań Wschodu i Zachodu
(Zamek Królewski na Wawelu - Centrum Konferencyjne)
9.30 - 13.30
Sesję prowadzi: prof. Czesław PORĘBSKI (Akademia
Ekonomiczna w Krakowie, Członek Zarządu OMP)
Wystąpienia wprowadzające i komentarze:
JE Jerzy BAHR (Ambasador RP w Kijowie)
Prof. Daniel BEAUVOIS (Université de Paris I - Sorbona)
Prof. Jarosław ISAJEWYCZ (Akademia Nauk Ukrainy)
Dainius JUNEVICIUS (Inspektor Generalny MSZ Republiki Litewskiej)
Prof. Nikolaus LOBKOWICZ (Uniwersytet Eichstätt) Prof. Zdzisław NAJDER (Uniwersytet
Opolski)
Prof. Jan WOLEŃSKI (Uniwersytet Jagielloński)
Sesja IV.
Mesjanizm a świadomość narodowa w Europie Środkowej i Wschodniej
(Zamek Królewski na Wawelu- Centrum Konferencyjne)
14.30 - 17.30
Sesję prowadzi: Prof. Maria CIEŚLA-KORYTOWSKA
(Uniwersytet Jagielloński)
Wystąpienia wprowadzające i komentarze:
Prof. Jerzy AXER (OBTA UW)
Prof. Jacek BALUCH (Uniwersytet Jagielloński)
Prof. Bronisław ŁAGOWSKI (Uniwersytet Jagielloński)
JE Dmytro PAWŁYCZKO (Ambasador Ukrainy w Polsce)
Prof. Jan PROKOP (Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie) O. Jacek SALIJ OP
Prof. Zofia STEFANOWSKA (Instytut Badań Literackich PAN)
Prof. Andrzej WALICKI (University of Notre Dame)
