August Cieszkowski
O drogach ducha
Wybór pism czołowego polskiego filozofa i myśliciela XIX wieku, współtwórcy 'filozofii narodowej', autora kontrowersyjnych, kipiących od emocji, uduchowionych dzieł stanowiących kanon polskiego mesjanizmu, ale także ukazujących jego inne oblicze - na wskroś praktyczne i analityczne - prac o ekonomii i polityce, które zyskały duże uznanie za granicą (zwłaszcza we Francji). W tomie wydanym w Bibliotece Klasyki Polskiej Myśli Polityczne są zawarte prace dobrze ilustrujące najważniejsze wątki twórczości Cieszkowskiego, pokazujące w pełni bogactwo jego dorobku i złożoność rozważań, umożliwiające zatem zrozumienie tego, dlaczego był tak ważną postacią dla polskiego życia intelektualnego i społecznego XIX wieku.
Wstęp Michał Łuczewski Posłowie Rafał Tichy Przypisy Tomasz Herbich Współwydawca: Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ Praca naukowa finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2012-217. Twarda oprawa, 712 stron ISBN 978-83-62628-36-0 Spis treści Michał Łuczewski, O drogach ducha Augusta Cieszkowskiego . . . VII Dwa wiersze . . . 1 Ojcze nasz (tom I) . . . 7 Ojcze nasz (tom II) . . . 152 Ojcze nasz (tom III) . . . 194 O drogach Ducha . . . 224 Odezwa zboru słowiańskiego . . . 271 O romansie nowoczesnym . . . 277 O skojarzeniu dążeń i prac umysłowych w W. Księstwie Poznańskim . . . 311 Wniosek o założeniu Szkoły Głównej (Uniwersytetu) w Poznaniu . . . 327 O ochronach wiejskich . . . . 336 O naturze i stopniowym rozwoju kredytu . . . 367 Uwagi nad obecnym stanem finansów angielskich . . . 407 List A. Cieszkowskiego do wydawców „Biblioteki Warszawskiej” . . . 448 O organizacji handlu drzewem . . . 455 O izbie wyższej i arystokracji w naszych czasach . . . 462 Mowa Schellinga . . . 547 Rafał Tichy, Transgresje Augusta Cieszkowskiego . . . 551 Nota bibliograficzna . . . 623 Indeks . . .625 August Cieszkowski (1814-1894) - August Cieszkowski urodził się 12 września 1814 r. w Suchej. Pochodził z zamożnej, arystokratycznej rodziny. Do gimnazjum uczęszczał w Warszawie, studiował zaś na Uniwersytecie Jagiellońskim, w Berlinie i Heidelbergu. W 1838 r. napisał Prolegomena zur Historiosophie (Prolegomena do historiozofii), rychło potem otrzymał w Heidelbergu tytuł doktora (dysertacja nosiła tytuł De philosophiae ionicae ingenio, vi, loco (Rzecz o filozofii jońskiej jako wstęp do filozofii historii)). Po krótkim okresie mieszkania w Paryżu w 1840 roku powrócił na ziemie polskie, początkowo do Warszawy – podjął współpracę z „Biblioteką Warszawską”, był aresztowany za „pracę społeczną” – następnie do Wielkopolski, gdzie osiadł w Wierzenicy, prowadząc tam nowoczesne gospodarstwo rolne, inspirowane dokonaniami Dezyderego Chłapowskiego. Nie zaprzestał prac pisarskich. W 1842 r. opublikował Gott und Paligenesie (Bóg i palingeneza). Współtworzył Niemieckie Towarzystwo Filozoficzne. W 1844 r. wydał De la prairie et de l’aristocratie moderne (O izbie wyższej i arystokracji w naszych czasach). Jednocześnie pracował nad słynnym dziełem Ojcze nasz (pierwszy tom wyszedł w 1848 r.). Współtworzył Ligę Polską – legalną organizację mającą dbać o polskie interesy na ziemiach zaboru pruskiego (1848 – rozwiązana przez władze pruskie w 1850 r.). Wziął udział w Zjeździe Słowiańskim w Pradze w 1848 r., w tym samym roku zasiadł w sejmie pruskim (był posłem do 1866 r.). Ceniony jako ekonomista – zwłaszcza za sprawą dzieła Du crédit et de la circulation (1839, wyd. polskie O kredycie i obiegu) – był brany pod uwagę jako kandydat na ministra finansów Prus (miał odrzucić taką propozycję). W 1857 r. przyczynił się do powstania Towarzystwo Przyjaciół Nauk Poznańskiego – był jego pierwszym prezesem. Zmarł 12 marca 1894 roku w Poznaniu. |